Şubat, İki Şiirpare ve Musahabe

Mükemmel ve müşterek bir yetersizlik

Çocukluğum dünyayı anlamakta olan bir Avrupalı kibrinde kaldı

Ben çocukluğumda kalamadım

İhtiyarım dünyaya inanmış bir Arab’ın emniyetine bakakaldı

Ben ihtiyar olamadım

Mağrur ve hamiyyetli bir memleketsizlik

Babıaliden her şeyden habersiz bir çingene meyusluğuyla geçtim

İki oğlum harpte vuruldu

Kısrakları güvenli bir hayret mesafesinden seyrettim

Sürur şarka meyletti

Kül kokuyor nefesim

Utanıyorum bittiğim topraktan

Utanca kimler müstahak

Söz değil söylediğim

Tek yaptığım bıkkın sorular sormak 

Arayan gözler için bu şiirde bir geometrik yapı bulunabilir; fakat artık aramayışta gözlerim, işlerin böylesini sizlere tevdi ettim. 

Yumdum gözlerimi

Karanlıkta varlığını arıyorum, yoklayarak

Özgür ellerle!

Nabzımla taşıyor kulaklarım

Ağır aksak arıyorum varlığını

Karanlıkta

Saba makamında

Özgür ellerle

İnsan için insandan kaçan bir şitapla, nefesim kesiliyor zaman zaman. Yorgunluğumu arıyorum sanırım, bağırgılarımı arıyorum. Pek azsınız, siz elyazımı okuyabilen insanlar. Mutluluğu eğrilerimde arayınız. Aramayı bırakmayınız. Bir bakmışsınız gelmiş saatim. Bir bakmışsınız enkazımdan yalnız sayfalar çıkmış.

    Sohbet edelim mi biraz? Şaşırtıcı derece azaldı mecalim, öyle ki şiirin neliğine dair düşünmüyorum uzun süredir. Memleketimin güneşle yıkanmış kıyılarını düşünüyorum karanlıkta, fakat ışığı açınca sıkılıyorum bu düşlerden. Düşüncelerden düşünecek oluyorum ancak kibirli bir ses kibrimi küçümsüyor zihnimde. Saatimi kurdum sonunda, bir zamandır bozuktu tamamen, ekseriyetle yanlış konuşuyordu. Gerçi kadranındaki kırıktan görünmüyor bazı bazı ne anlattığı, bir şekilde buldu yani söylediklerinin her daim doğru olmamasının bir yolunu. Onu da öyle sevdim, sorun değil. 

    Yeni küfürler öğrendim. Hissettiririm belki sonraki yazılarda ama hayatın yazıma dokunmamasına uğraşıyorum normalde. Yazıya hiçbir şey dokunmamalı, yoksa faş olur yalanlar. Ne kötü var ki yalanlarımda? Her taraf yalandan haberdarsa hep beraber tebessüm edebiliriz bence kara kızıl bir dünyada. Hiç istiskal etmeyin sofiliğimi, zahitliğiniz güldüğünüz o her komik olmayan şeyden gayet belli. 

    Şimdi belki kalkar giderim. Denizi beğenmem ama tuzun cildimi çekiştirmesini severim. Rum şiveli bir aşk yaşar, sarhoş olup dağ havasını överim. Küçükken bir vadinin iki cephesinde birbirine gösteriş yapan iki ordu hayal ederdim; şimdi zelzeleyi haber alan bir çocuğun kaybetme korkusu her şeyden daha gerçek, her şeyden daha dehşetli gözümde. Fakat korkan bir anfandan daha dehşet verici tek şey, korkmayan bir nevreside. Bembeyaz yanakları, dalga köpür saçlarıyla kaynağı nedir o her rengin, teşkil ettikleri kara gözlerindeki kesafette?

    Şimdi belki kalkar doğarım. Unuturum içimdeki bu yoğunluğu. Ve damla damla sızar dijital ekranlara bir iştiyak yani bir hayranlık şeklinde. Ah asırların ve binyılların ne kadar da muvazidir haşmeti! İşte bundan bahsederim gündüz-düşü-sohbetlerimde. Öylece doldurur içimi hikmet, muhabbet, muvazenet ve kudret. Evet, gereklerden uzak bir absürtle, böyle olması gerek!

Kuğu

Hiç mi korkmazsın canımdan tab-meab sevdiceğim

Benden hariç âşıkın kaç tanedir mahbubeciğim

Madem hepsinden füzun ben en seni çok seveceğim

Benden hariç âşıkın kaç tanedir mahbubeciğim

Yokluğum evla mıdır varımda hiç yok mu kârım

Hürremim İstanbul’um sahibkıranım hünkârım

Leşker-i cerrar sarmış ufkumu raşe-darım

Benden hariç âşıkın kaç tanedir mahbubeciğim

 

Örülürken asumanın tayfa tayfa kuş ile

Fark edip Anka’yı şâhâ ihtişamın nuş eyle

Gürbeler hiç denk olur mu bişümar ol muş ile

Benden hariç âşıkın kaç tanedir mahbubeciğim

    Bu şarkıda yazmak istediğim birkaç hayal daha vardı ama elim pek gitmedi nedense. Düşündüğüm sıralar mesail-i şetta ile meşguldüm ve sanırım çok da odaklanamadım. Mezkur hayalleri tastir ile mülhimeyi tavsif ve tesmiye beyninde bir ihtilaf vardı zihnimde ve ikisi birbirine galebe çalamadı belli ki. 

    Temel hayal ilk kıtada sezdirilip ikinci ve üçüncüde vecheyniyle açımlanıyor aslında. Hani ilk kıtada başlayan ve mısra-ı mükerrerle yinelenen retorik soru ikinci kıtada “ne kadar fazlalar, ölümüme sebep olacaklar”, son kıtada ise “eh, kaç tane olurlarsa olsunlar, aynı mıyız yahu” nosyonuyla ele alınıyor.  Neredeyse gurur duyduğumu bir peder-i mağrur edasıyla izhar edeceğim iki mısra ikinci kıtanın ilk ve üçüncü kıtanın son mısralarıdır kesinlikle. Herhangi bir derinliğe sahip olduklarından değil -fakat olmadıkları da mevzubahis edilemez!- ama sadece hoşuma gittiklerinden. 

    Söylemek lazım gelen bir nokta “Hürremim, İstanbul’um” laflarının neredeyse direkt bir iktibas oluşu. Eh nereden olduğunu fehm de kariine kalsın, şair muhteva ender-batnını tümden kayetmesin.

    Failün vezninde olması gereken ama şu hâliyle ancak mef’ulün olarak okunabilecek “nuş eyle” kısmının da bir anadolu ağzıyla tahrifine icbarımdansa utanmıyorum efenim; köpeğim olsun vezin!

 

Paris Şiirleri

    Arkadaşlar ben baba parasıyla ekipaj kiralayan bir Beyaz Türk müteşairiyim. Tabii ki Paris’te bir sürü teşaüratta bulundum. Nazar-ı alinize:

Acemi parmaklarla söylüyorken piyano

    bazen fazla acul

    bazen fazla gevşek

Acemi bir çabayla koşuşturuyor ruhum

    bazen fazla acı

    bazen fazla alçak

Yerli satırlara taş çıkarır şiirim

    adam akıllı    

    olacağı kadar

Yerli yersiz bir hüzün, pek yerli bir kahır

    sonu bazen dönüm 

    sonu bazen kalım

***

Şekspir ve Şürekası

Sizinle başladı hüzün, çaldınız mutluluğumu

Şimdi faiziyle ödeyiniz, aradığım huzurumu.

Şimdi anlat Sylvia, olmayacak öyküler fısılda

Duyduğum yalnızca bir mülevven aksiseda

***

Sizi çok seviyorum 

ve çok güveniyorum size

Savaşkan bir Avrupalı gibi

Belki de “şiirler” koymamak lazımdı bu yazının adını. Neyin şiir olup olmadığına dair düşünmüyorum şu sıralar. Zihnimde yalnız mahfi bir arayış, huzur, ve içimdeki şiddetli aşktan mebni bir koşuşturma var.

***

Aklımda ne dava dostlarım, unutmayın

Ne aşk var âşıklarım, utanmayın

Aramayışta gözlerim, gidesi değil bacaklarım

Gayet sakin sözlerim, onlar da yuvarlaktan zaten

Sözlerim okunmak için değil hasılı

Beni huzurumla bırakın

***

Sokak ortasında, bir pazar sabahı

Şiirlerle değil, sazları bırak,

Davullarla ve asya dansları yaparak

Topladılar şehrin alakasını

Bir de bomba üstelik!

Mahz-ı delilik!

Bütün o mülevven tantanadan kalan

Biraz huzursuzluk

Biraz sağır çocuklar

Ve yorgun bir çöpçü oldu

***

Fehm

Kanunlarla memnu dokunmalarım

İki tane falan kuvvetim mümkün

Afaki bir hatla mahdut yakınlığım

Bildiğim gibi değil dünya

Lanet olsun kanunlara

Ve onları anlatanlara

ve onları yazanlara

ve kaleme ve dahi kâğıda

Ve kasem 

müsaade buyuranlara

Ay ışığında tanıdım bütün renkleri

Maskelerle tanıdım suretleri

Lanet olsun kanunlara

Bildiğim gibi değil dünya

***

Ah, şu önemli bir şiir bakınız:

Hanımım inanmazsınız ama baktım da ruhuma

5’inci Arondissement’da da seviyorum sizi.

Coşkun fakat olgun bir sevmeyle

Yaslanmışım ağaca

Taşkın fakat heyecanlı bir sevmeyle

Yüzüm Panthéon’a doğru

Nefesli fakat doğal bir sevmeyle

Bütün çocukluğum ve insanlığımla

5’inci Arondissement’da da 

Seviyorum sizi

Huzurla!

***

Hitap

Öyle hep vurgun, hep şiddetli bir huzur değil bu ha, şaşırmayın

Güvenin, ölümsüzlüğün sakinliğinin,

Normal olduğunu bilmenin 

                                           ve sıradışılığın,

Mükemmelliğin ve sonsuz arayışın;

Kor ve pür bir öpüşmenin huzuru

***

Seine Nehri Üzerinde Köprü Şiiri:

Gözlerimi dikip bakamadığım

Bir yakamoz gibi uzun varlığın

Parmakların kadar uyuşuk dudaklarım

Ver ellerini!

***

Türkçe yazılmıştır:

-Peki niçin tüm bu zahmetin? Neden?

-Çünkü çok güzeldiniz ve güzel kaldınız

  Pür ve ihanetsiz bir güzellik.

Saçlarının kınası ve dudağının kıvrımı 

Kifayet etmeli bir şiire

Bırakınız zelzeleyi

***

Conclusion

    Safi şiir için şiirden gayetle yorulduğum çok açık. Beni toplumcu tavırlara gireceğimi düşünecek kadar az tanıyan zevat için değil bu notlar. İnsan için dahi değil; kendim için, yaşam için yazıyorum - öyle ki sadrımdan sızan bu kesafeti anıştırsın diye “hayat” yerine sonu ‘m’li “yaşam”ı kullanıyorum - 

    Bu muhteşem hayatı herkese tavsiye ederim. Fakat ihtiyatlı tüketin, çünkü zaman zaman benim bile içimin bayıldığını itiraf etmem lazım.

İlham Notları

…

Fakat olmazsa… sevecek çok kes, deneyecek çok kez var!

Başarılmamış deneyler var.

Güzel, çok güzel hatıralar var.

Ve her şeyin ötesinde, sonunda

Zaten ölüm var.

Müsaade olursa çok güzel    

çok mutlu şeyler düşüneceğim

fakat bu dursun burada

***

 Bir Yabancılık Empresyonudur

Şu dilinde dert çözemediğim şehrin

Yabancı, olmayacak, garip sokaklarında

-Latinlerin çizdiği yollarda

  Almanların kurduğu trende

—Anadolu ağzıyla duyduğum Türkçe

    Çocuğunuzu ağlatmayın sayın İranlı

    Alman çocukları ağlamazlar—

  Dilini bildiğim hiçbir şehirde bu dikkatle izlemem yolları, durakları-

Hissettiğim huzurun tarifi nedir?

Parmak uçlarımdan sızan el yazımda arayınız mutluluğu

-El yazımda arayınız mutluluğu!- 

Sen görmeden ne kadar gerçek olabilir ki gülüşlerim?

***

    Şömine desenli bir kafe, etrafımda teknik derslerini tartışan üniversiteliler ve pek şirin ahşap bir masaya yüksekçe bir bar taburesiyle yaslanan ben… Dilime takılan şarkının dilini bilmiyorum fakat duyuyorum her heceyi, bağışlayın züppeliğimi. Ah ne aşkla bağırışlar, ne gençlik, ne zavallı çocukluk!.. 

    Hırçın olmayan, yeğni fakat azimli bir kar ve ona ne kadar da muvafık muhabbetim. Müsaade et, güven o muttarit yağışa, güvenle uyu ve yine de şaşır sabah karşılaştığın birikmeye. Şehri aşkımın huzuruyla örteceğim.

    Dikkat dağıtmama müsaade etmeyin, biraz şu sıcaktan bahsedelim: Sarı sıcak lambalarla aydınlanıyor masam, beğendirmenin beğenisiyle alınmış kızıl kazağım, ve oduncu botlarımla ne kadar da özlüyorum şu uyuşturucu soğuğu! Sayın garson, canım garson, cancağızım! Açın şu kapıları da tufanda kristalize kar taneleriyle dudaklarımızı yaralım. Kızılın dokusuyla tadalım beyazın huzurunu. 

    

    Dostlarım, bir gün sizi doğruca sevebileceğim. İşte o gün, iştiyakla bana katılın! Ama o gün henüz yaşanmadı dostlarım, şimdilik beni huzurumda aheste bırakın.

***

Gökçe bir parıltıyla gözlerimi çeldi

Bütün güzelleri hatırlardı dişleri

Dalga dalga geçti yanımdan, boğuldum!

Ürkek bir heykel gibi orda duruldum

***

27 Ocak:

Batı cephesinde yeni bir şey yok

Doğudansa haber alamıyoruz

***

28 Ocak:

Muhteşem bir gün

Bakışlarınızdan anlıyorum han’fendi, nefes yormayın

Sarı kuru birkaç yaprak çiçek

Ve Opera Pasajı

Kuzum nedir bu sendeki yalnızlık?

En şık bulvarlar karanlık ve kabalığa çıkarlar

Öğrenmiş olduk, fakat şimdi

Şimdi unutmak zamanı

Metal yığın, - ince parmaklarla ve şiirli fotoğraflarla - o bile güzel.

***

29 Ocak:

…

Bir şeyler ben bilmeden önce de güzeldi ve etrafında, sahibinde dahi, çirkinlikler görünüyorsa bu onun suçu mu?

Affet Allah’ım, haddimi aştım

Ama tutamadım kendimi, ben de bi’ kaç parça bi’ şey yarattım

O kadar güzellerdi hele bazısı

-istifadayım işte, hoş gör züppeliğimi ama-

Bazısı vallahi senden sandım.

Buna rağmen çocuksu bir diklikle başımda

Bazen çatık bazen mahzuz kaşlarla

Aldım kırdım onları.

Ve günlerce yas tuttum başında

O muazzez hatırasını yad ederek

Olmuş günleri hikaye

Olmamışları masal ederek

Olanları uzun uzun uzatıp

“Bak ne çok sevenin vardı!” deyü ruhunu şad ederek

Aldım kırdım onları.

Affet Allah’ım, haddimi aşacağım

Ama seninkilerden çok daha makbul yarattıklarım!

Asl-ı hakikatin tumturağı

Tehalüfü, tevafuku; mütezelzil şaşaası

Hiç mi bilmez durdurağı?

Bense basit,

Bense küçük,

Bense sessiz.

Taamuk ettikçe kararmakta gavrım 

Bir âhir-i bi-huzuru yok mudur bu cevrin?

Bense basit,

Bense küçük

Bense sessiz.

Affet Allah’ım, haddimi aştım.

Aldım kırdım onları.

***

Hasiktirin or’dan!

Ne ihtiyacı var güzelin bize?

Ruhtan başkası sevemez,

Ruhtan başkası sevilen olamaz!

İhtiyar

Anlamadılar, ben de bıkıp ahbap u ıyalimden

İnzivamda manzumeler düzdüm garabetten

Şimdi nüksederken poezi zihnimde melametten 

Bilemiyorum hangi dilde ağlamak gerek

Memleketimin sahilleri uzun birer mezarlık

Şehirde tek gördüğüm inşaat ve hatırat

Defterlerimize eskiden yad elleri yazardık

Şimdiyse bilmiyorum hangi ilde ağlamak gerek 

Gündüz düşlerime vezinler tasallut ediyor

Gecelerse tekmil algoritmik birer bela

Dilime bir tulu bir de gurup saadet veriyor

Bilmiyorum gerçek, hangi meslekte ağlamak gerek

Sevecek yerlerim sızılamaktan pas tuttu

Nefretse ağır geliyor halen ruhuma

Ahbabım hep hilafıma libas tuttu

Bense seçemiyorum hangi ahlakta ağlamak gerek

Eskilerin esatiriyle sarılmışken mazim

Ufukta aşina bir devin cesameti 

Muhabbetinin azametiyle sarsılıyor zihnim

İhsan edin, hangi dergahta ağlamak gerek

Bosfor'un diğer yanında mahz-ı huzru görüyorum

Dağlarda yalnız eşkıyalar var, bense

Yörük sözlerini şehirli şivesiyle söylüyorum

Dilime varmıyor, hangi nigahta ağlamak gerek

Tepeden seyrediyor elleri yırtık bir nebi

Çatılıp kaşları zemmeyliyor her boş sahifeyi

Bir de kundakta huzurdan yuha dalmış bir sabi

Kesin ninnileri, hangi tarikte ağlamak gerek?

Kara bir fırtınadan başka bir şey değildir dünüm

Yarınım aynı bir yıldız gibi parlak ve bir yıldız gibi eski

Bugün her damlada bir fevt oluyor tek gördüğüm

Duramıyorum hangi zamanda ağlamak gerek

Sevgim acıyor ezberden bir mısra gibi

Mutsuz aşklardan yaratılmış kalbim

Büyük fikirler değil hüzün doğuruyor

Hissedemiyorum hangi şiirde ağlamak gerek